धुमधामसँग गौरा पर्व मनाइयो
धनगढी । प्रदेश ७ का विभिन्न जिल्लाका साथै राजधानी काठमाडौंमा सोमबार धुमधामका साथ गौरापर्व मनाइएको छ । अठ्यावली अर्थात् भाद्र अष्टमी गौरापर्वको मुख्य दिन मानिने गरिएको छ ।
प्रदेश ७ को मौलिक धार्मिक–सांस्कृतिक पर्वका रूपमा स्थापित गौरा कैलाली, डडेल्धुरा, दार्चुला, बैतडी, डोटी, कञ्चनपुर तथा भारत उत्तराखण्डको कुमाउ, गढवालमा धुमधामसँग मनाइने गरेको छ ।
गौरा पर्वको अवसरमा प्रदेश ७ का मुख्यमन्त्री त्रिलोचन भट्टले शुभकामना व्यक्त गरेका छन् । मुख्यमन्त्री भट्टले सोमबार शुभकामना सन्देश जारी गर्दै परापूर्वकालदेखि मनाउँदै आएको गौरा सात नम्बर प्रदेशको महत्त्वपूर्ण पर्व तथा सांस्कृति पहिचान भएको उल्लेख गरेका छन् । मुख्यमन्त्रीले ‘गौरा पर्वले राष्ट्रिय एकता, शान्ति र सद्भाव बढाउने एवं साझा विकासको अवधारणा सहित प्रदेश निर्माण गर्ने कुरामा प्रेरित गर्ने’ विश्वास व्यक्त गरेका छन् ।
भदौ कृष्ण पञ्चमीदेखि आरम्भ हुने गौरापर्वको पहिलो दिन महिलाहरूले घरघरमा तामाको भाँडामा पाँच प्रकारका अन्न भिजाएर गौरा पर्वको विधिवत रूपमा सुरुवात गर्दछन् । जसलाई बिरुडा भन्ने गरिन्छ ।
विरुडा भिजाएर महिलाहरूले व्रत बसी केराउ, गहत, गहुँ, मास र गुरौस मिसाएर गौरा पर्वको थालनी हुन्छ । भदौ शुक्ल पञ्चमीका दिन बिरुडा भिजाउने चलन भएको कारण यस पञ्चमीलाई बिरुडा पञ्चमी पनि भन्ने गरिन्छ ।
पञ्चमीका दिन भिजाइएको बिरुडा अर्को दिन षष्ठीका दिन नजिकको धारा, तलाउ वा पोखरीमा लगेर नुहाउने चलन छ । त्यस्तै सप्तमीका दिन गौरा देवीलाई नजिकैको मठमन्दिरमा भित्र्याएर पूजाअर्चना गरी विवाहित महिलाहरूले दुवधागो (मन्त्रिएको एक किसिमको धागो) चढाउने चलन छ । अठ्यावलीको दिन व्रत बसेर गौरा पर्व मनाउने स्थल गौरा खलामा पार्वती र शिवको पूजापाठ गर्ने चलन छ ।
गौरा पर्वमा देउडामा पौराणिक कथा, देवी देवताका गाथा गाउने, चैतली, धुमरी, ढुस्को लगायतका भाकामा देउडा खेलेर रमाईलो गर्ने चलन छ । देउडाका माध्यमबाट समाजमा भएको विकृति, देशको राजनीतिक अवस्था लगायतका बारेमा तिखो व्यांग्य गरेर खेल खेलिन्छ । त्यस्तै, देउडा गीतका माध्यमबाट सुख दु:ख बाँड्नुका साथै सामाजिक सद्भाव कायम पनि गरिन्छ ।
भदौ शुक्ल पञ्चमीका दिन गौरा पर्व आरम्भ हुने भए पनि गौरा विसर्जन भने हरेक ठाउँको आ–आफनै चलन अनुसार गर्ने गरिन्छ ।