२९ कार्तिक २०८१, बिहीबार

खुला विश्वविद्यालयप्रति बढ्दो आकर्षण



धनगढी । सरकारले खुला विश्वविद्यालय शिक्षालाई मान्यता दिएसँगै विद्यार्थीमा त्यसप्रति आकर्षण बढ्दै गएको छ । नेपाल खुला विश्वविद्यालयले फागुन ३० गतेदेखि भर्नाका लागि आह्वान गरेकोमा तीन साताको अवधिमा छ सय बढी आवेदन परेको छ ।
खुला विश्वविद्यालयले शनिबार धनगढीमा आयोजना गरेको अभिमुखीकरण कार्यक्रममा भर्नाका लागि चाप बढेकोले म्याद थप गरिएको जानकारी दिइयो ।
‘खुला विश्वविद्यालयले चैत २१ गतेसम्म भर्नाका लागि आवेदन फाराम संकलन गर्ने भनेकोमा माग बढेकोले म्याद थप गरेका छौं’ अभिमुखीकरणमा विश्वविद्यालयका कुलसचिव कमल ढकालले भने– ‘भर्ना मिति आगामी बैशाख ५ गतेसम्म थप गरिएको छ ।’ कुलसचिव ढकालले खुला विश्वविद्यालय परम्परागत शैलीभन्दा आधुनिक शैलीको उच्च शिक्षा प्रणाली भएको चर्चा गरे ।
नेपालमा २०३७ सालमा खुला शिक्षाको परिकल्पना गरिएको भए पनि २०७३ सालमा मात्र संसदबाट यो शिक्षा प्रणालीले मान्यता पाएको थियो ।
२०७४ सालमा खुला शिक्षा निर्देशिका जारी भएपछि खुला विश्वविद्यालय सञ्चालनमा आएको थियो । विद्यालयमा उपस्थित नभएर कम्प्युटर, ल्यापटप तथा मोबाईल सहित सञ्चार प्रविधिको प्रयोगबाट समय मिलाएर अध्ययन गर्न सकिने ढंगले खुला विश्वविद्यालय शिक्षाको अवधारणा ल्याइएको हो । खुला विश्वविद्यालयले शिक्षण, अनुसन्धान, पाठ्यक्रम निर्माण, सिकाई मूल्यांकन लगायतको काम गर्ने जनाइएको छ ।
‘अझै पनि धेरै मानिसले यो शिक्षा प्रणालीमाथि विश्वास गर्न सकेका छैनन् । खुला विश्वविद्यालयमा पढ्दा मान्यता पाइदैन कि भन्ने पनि कतिपयमा भ्रम छ’ कुलसचिव ढकालले भने– ‘खुला शिक्षा परम्परागत शिक्षा शैलीभन्दा फरक तथा व्यवस्थित र सरकारबाट मान्यता प्राप्त प्रणाली हो ।’ उनका अनुसार खुला शिक्षा प्रणाली अन्तर्गत भर्ना, शिक्षण, मूल्यांकन र प्रमाणपत्र प्रक्रिया रहेका छन् ।
कुलसचिव ढकालले भने– ‘विगतमा विद्यालयमा भर्ना गर्नुपर्ने, अध्ययन गर्नुपर्ने लगायतका कारण अधिकांस विद्यार्थी उच्च शिक्षा लिनबाट वञ्चित रहनु परेको अवस्था थियो । विदेशमा गएका अथवा स्वदेशमै पनि रोजगारीका कारण विद्यालयमा उपस्थित हुन नसक्ने तथा दुर्गम क्षेत्रका विद्यार्थीलाई सहज होस भनेर यो (खुला) अवरधाणा ल्याइएको हो ।’
खुला विश्वविद्यालयले विद्यार्थीलाई शिक्षा प्राप्तिका लागि विद्यालयमै उपस्थित हुनुपर्ने बाध्यता हटेको छ । कुलसचिव ढकालले भने– ‘परम्परागत शिक्षा प्रणालीमा शिक्षण संस्थामा शिक्षक अनुकुल विद्यार्थीले शिक्षासेवा लिनुपर्छ भने खुला विश्वविद्यालय प्रणालीमा विद्यार्थी अनुकुलको समयमा शिक्षकले सेवा प्रदान गर्नुपर्छ ।’
हाल खुल्ला शिक्षा अन्तर्गत विज्ञान, स्वास्थ्य तथा प्रविधि संकाय, व्यवस्थापन तथा कानुन संकाय, सामाजिक शास्त्र तथा शिक्षा संकाय गरी तीन वटा संकाय रहेका छन् । यस अवधारणमा विश्वविद्यालयले समेट्न नसकेको र विद्यार्थीलाई व्यावसायिक बनाउने विषयलाई प्राथमिकता दिइएको जनाइएको छ । कुलसचिव ढकालका अनुसार अरू विश्वविद्यालयको तुलनामा खुला शिक्षा प्रणालीमा पढाई शुल्क पनि न्यून रहेको छ ।
देश संघीय संरचनामा गएसँगै खुला विश्वविद्यालयले पनि सेवा विस्तार गर्ने जनाएको छ । उनका अनुसार खुला विश्वविद्यालयले सात वटा प्रदेशमा प्रादेशिक अध्ययन केन्द्र स्थापना गर्ने छ ।
कार्यक्रममा प्रदेश नम्बर ७ का मुख्यमन्त्री त्रिलोचन भट्टले दुर्गममा रहेका र वैदेशिक रोजगारीमा रहेका विद्यार्थीहरूका लागि खुला शिक्षा अवधारणा निकै लाभदायक रहेको चर्चा गरे ।
‘नेपालमा सबैभन्दा धेरै खर्च शिक्षा क्षेत्रमा गरिएको छ, तर उपलब्धी न्यून छ’ मुख्यमन्त्री भट्टले भने– ‘सरकारको नीतिगत कमजोरी, दायित्व निर्वाहमा लापरवाही लगायतका कारण शिक्षामा आशातित सुधार आउन सकेको छैन ।’
सो अवसरमा सामाजिक शास्त्र तथा शिक्षा संकायबारे डीन प्राध्यापक डाक्टर रामचन्द्र पौडेले, विज्ञान, स्वास्थ्य तथा प्रविधि संकायबारे डीन प्राध्यापक डाक्टर ईन्द्रबहादुर कार्की र व्यवस्थापन तथा कानुन संकायबारे डीन प्राध्यापक डाक्टर शीलु मानन्धरले ती संकायमा अध्यापन हुने विषय, अध्यापन शैली, पढाई शुल्क लगायतबारे जानकारी गराएका थिए ।
कार्यक्रमको सञ्चालन डीन प्राध्यापक डाक्टर रामचन्द्र पौडेलले गरेका थिए ।

प्रतिक्रिया दिनुहोस्
विशेष समाचार