दिनरात ओच्छ्यान मै
धनगढी । धनगढी उपमहानगरपालिका वडा नम्बर ७, मनेहरास्थित मुक्त कमैया शिविरको एउटा झुपडी घर । घरभित्र एउटा काठको खाटमा एकजना सातआठ वर्षको बालक सुतिरहेको छ । दुवै हातमा घाउ । शरीरमा झुत्रो कपडा ।
बालकको नाम सुनील चौधरी हो । उनी दिनरात ओच्छ्यानमै हुन्छन् । कारण, उनी न हिँडडुल गर्न सक्छन्, न बोल्न सक्छन्, न त उनी आँखा नै देख्छन् ।
बालक सुनीलका आमा निशु चौधरीका अनुसार उनी जन्मदेखि नै दृष्टिबिहीन हुन् । जन्मेको ५/६ महिनादेखि उनी कमजोर हुँदै गए । ‘छोरा हिडडुल गर्न सक्दैन । आफैं खाना समेत खान सक्दैन’ आमा निशुले भनिन्– ‘उपचार गराउन पैसा छैन, कसैले सहयोग गर्दैनन् ।’
उनले छोरालाई गेटा आँखा अस्पताल पुर्याएको बताइन् । ‘डाक्टरले तिम्रो छोराको आँखा ठिक हुँदैन भनेर फिर्ता पठायो’ निशुले सुस्केरा हालिन्– ‘यसले कसरी जीवन बिताउने होला ?’
उनीहरूसंग सरकारले दिएको तीन कठ्ठा जमिन छ । त्यही जग्गाबाट गुजारा गर्नुपर्ने बाध्यता छ । उनका श्रीमान भागिराम दैनिक मजदूरी गर्छन् । उनी घरमा अपाङ्ग छोराको हेरचार गरेर बस्छिन् । ‘मुस्किलले दुई छाकको जुगाड गर्छौ, छोरोको उपचार कसरी गरु ?’ उनले भावहीन स्वरमा भनिन् ।
छरछिमेकको सल्लाहपछि उनले यस वर्ष बैशाखमा सुनीलको अपाङ्गता परिचयपत्र बनाइन् । महिला तथा बालबालिका कार्यालयले उनको छोरालाई रातो कार्ड प्रदान गरेको छ । तर, उनले पूर्ण अपाङ्गता भएको उनको छोरालाई कहाँबाट के सहयोग र सेवासुविधा पाउँछ भन्ने नै थाह छैन । ‘अहिलेसम्म मेरो छोराले कुनै पनि सेवासुविधा पाएको छैन’ उनले भनिन् ।
निशुका अनुसार कृषि विकास बैंकका खाता पनि खोलिसकेको छ । तर, उनले कुनै सेवासुविधा पाउन सकेका छैनन् । ‘हामीलाई त न सरकारले नै हेरेको छ, न कुनै संघसंस्थाले’ निशुले निराशा व्यक्त गरिन्– ‘हामी अनपढलाई कहाँबाट के सुविधा तथा सहयोग पाइन्छ भन्ने केही थाह छैन ।’