सम्पादकीयः एचआइभी संक्रमितप्रति मानवीय व्यवहार गर

एचआइभी संक्रमितहरूप्रति घरपरिवार, छरछिमेक तथा सिंगो समाजबाट तिरस्कार, अपहेलना तथा दुव्र्यवहार भएगरेका थुप्रै घटना दोहोरिने गरेकोमा पछिल्लो पटक कैलालीको लम्कीचुहा नगरपालिकाकी एक महिला आफन्त तथा माइतीको तिरस्कारको सिकार बनेकी छिन् । एचआइभी एड्सबाट एक वर्ष अघि श्रीमान गुमाएकी बाइस वर्षीया ती महिला आफन्तले घरबाट निकालेपछि दुई अवोध छोराछोरीसहित सडकमा अलपत्र परिन् । एचआइभी संक्रमण हुनुमा उनको कुनै दोष छैन । पा“च वर्ष अघि सत्र वर्षको उमेर मै विहे भएकी उनका श्रीमानमा एचआइभी संक्रमण रहेकोबारे अनभिज्ञ उनले अनाहकमै अहिले सास्ती, दुःखकष्ट, तिरस्कार तथा अपहेलना बेहोर्नु परिराखेको छ । दुई जना अवोध छोराछोरीससहित सडकमा आइपुगेकी उनका परिवार तथा माइती सबै टाढा भएका छन् । एचआइभी संक्रमितप्रति परिवार, तथा समाजका सबै पक्षले झन् बढी सहयोग, आशा तथा भरोशा प्रदान गर्नुपर्नेमा उल्टै अवोध छोराछोरीसहित बेसहारा बनाउनु दुर्भाग्य मात्रै होइन, मानवीयताको समेत अपमान हो ।
बाबु वा आमाको गल्तीका कारण एचआइभी संक्रमित हुन पुगेका निर्दोष बालबालिकाप्रति स्कूलमा समेत भेदभाव तथा तिरस्कार हुने गरेका थुप्रै घटना दोहोरिसकेका छन् । त्यस्तै अवस्था सक्रमित महिलाको पनि छ । एचआइभी संक्रमितलाई समाजमा सम्मानपूर्वक बाच्न पाउने अधिकार सुनिश्चित गर्नका लागि सरकारी तथा गैरसरकारी क्षेत्रबाट विभिन्न कार्यक्रम तथा प्रयास भइरहेका छन् । एचआइभी संक्रमितको संवेदनशीतालाई दृष्टिगत गरी विभिन्न आचार लागू गरिएका छन् । तर, यी सबै प्रयास तथा प्रबन्धहरूप्रति स्वयं परिवारजनबाटै अपहेलना हुने गरेको लम्कीचुहामा भरखर ती महिलालाई घरबाट निकाला गरिएको घटनाले पनि पुनः पुष्टि गरेको छ । एचआइभी संक्रमितहरू स्वयंले समाजमा सम्मानपूर्वक बाच्न पाउने अवस्था सुनिश्चित गर्न प्रयास गर्दै आएका छन् । संक्रमितहरू संगठित भएर एकअर्काको दुःखसुखमा साथ दिने, आफ्नो अधिकारको प्राप्ती तथा ग्यारेन्टीका लागि संघर्ष गर्ने तथा सम्मानपूर्वक बाच्न पाउने अधिकारको उपयोग गर्ने सतत् प्रयास गरिरहेका छन् । संक्रमितहरूका यी तमाम प्रयास र संघर्षमा सिंगो समाजको ऐक्यवद्धता तथा सहयोग हुनुपर्नेमा परिवारबाटै तिरस्कार तथा अवहेलना प्रकट हुनु निश्चय पनि दुःखद मात्रै होइन चिन्ताजनक विषय हो ।
अहिले स्रोत साधन तथा अधिकारसम्पन्न स्थानीय तह छन् । प्रदेश सरकार छ । स्रोत साधन तथा जनशक्तिको अभाव छैन । तर, यस्ता संवेदनशील विषयमा न त स्थानीय सरकार, न प्रदेश सरकारले नै ठोस योजना लागू गर्न सकेको पाइएको छैन । लम्कीचुहामा श्रीमान गुमाएकी ती महिला आफन्त तथा माइतीको तिरस्कारको सिकार बनेर सडकमा अलपत्र परेको जस्तो दुःखदायी घटना दोहोरिन नदिने हो भने सबै स्थानीय तहले एचआइभी संक्रमितहरूको जिविकोपार्जन, शिक्षा, स्वास्थ्यका साथै समाजमा सम्मानपूर्वक बाच्न पाउने अवस्था बनाउन ठोस योजना बनाएर लागू गर्नेतर्फ पहल गर्न ढिलाई गर्नुहुदैन । सामाजिक संघसंस्था अथवा कुनै परियोजनाको प्रयासले मात्रै एचआइभी संक्रमितहरूले भोग्नु परिराखेका विभिन्न समस्याको निराकरण सम्भव हुदैन । न त उनीहरूको पुनस्र्थापना तथा समाजमा सम्मानपूर्वक बाच्न पाउने अवस्था सुनिश्चित गर्न सकिन्छ । त्यसैले स्थानीय तहले नै उनीहरूका लागि अभिभावकको भूमिका र दायित्व निर्वाह गर्नै पर्दछ ।